ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ (ਰਾਜਿੰਦਰ ਧਾਨਿਕ) ) : ਹਿੰਦੂ ਸਭਾ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਢਾਬ ਖਟੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਰਿੰਦਰ ਪਾਲ ਵਰਮਾ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਭਾ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ । ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਪ੍ਰੋ . ਦਰਬਾਰੀ ਲਾਲ ਨੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਕੇ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਸਭਾ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਜਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਉੱਤੇ ਚਾਨਣ ਪਾਉਂਦੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਸਭਾ ਸਕੂਲ ਦਾ ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਦੇ ਨਾਲ ਗਹਿਰਾ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ । ਕਿਉਂਕਿ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 ਨੂੰ ਜਦੋਂ 20 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਅਵਿਅਵਸਤਾ ਫੈਲ ਗਈ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੂਬਗ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ । ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਡਾ . ਸੈਫੁਦੀਨ ਕਿਚਲੂ ਅਤੇ ਡਾ . ਸਤਿਆਪਾਲ ਨੂੰ ਗਿਰਫਤਾਰ ਕਰਕੇ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫੜਕੇ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ । ਕਈ ਨੇਤਾ ਭੂਮੀਗਤ ਹੋ ਗਏ । ਅਗਲੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਕਿਸੇ ਦੀ ਸੱਮਝ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
ਪ੍ਰੋ . ਲਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਝ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗੁਪਤ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਬੈਠਕ ਕਰਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤਲਾਸ਼ਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ । ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਬੈਠਕ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਾ ਦਿੱਤੀ । ਅਖੀਰ ਹਿੰਦੂ ਸਭਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀਏ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਕਿਨਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਕਾਂਗਰਸੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਸਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਕ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ । 12 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 ਨੂੰ 4 ਵਜੇ ਹੰਸ ਰਾਜ ਨੇ ਬੈਠਕ ਬੁਲਾਈ । ਜਿਸ ਵਿੱਚ 100 ਦੇ ਕਰੀਬ ਸ਼ਹਰਵਾਸੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ ਅਤੇ ਸਰਵਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਇਹ ਕੋਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 ਨੂੰ ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਰੋਲੇਟ ਏਕਟ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਭਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ । ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਾ . ਸੈਫੁਦੀਨ ਕਿਚਲੂ ਅਤੇ ਡਾ . ਸਤਿਆਪਾਲ ਦੇ ਪੈਗਾਮ ਵੀ ਸੁਣਾਏ ਜਾਣਗੇ । ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਮੁਖ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਲਾਲਾ ਕੰਨਹਈਆ ਲਾਲ ਭਾਟਿਯਾ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਸਭਾ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ । ਜਿੱਥੇ ਜਨਰਲ ਡਾਇਰ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੇ ਨਿਰਦਾੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸਿੱਧੀ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਕੇ 379 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 1200 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਜਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ।
ਪ੍ਰੋ . ਲਾਲ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਅਪੀਲ ਦੀ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਸਭਾ ਸਕੂਲ ਦਾ ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਸੰਬੰਧ ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਹੈਰੀਟੇਜ ਇਮਾਰਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਖੁੱਲ ਕੇ ਆਰਥਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ । ਤਾਂਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਇਸ ਸਕੂਲ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਜਾਦੀ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ । ਇਸ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਅਸ਼ਵਨੀ ਸਯਾਲ , ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਟੰਡਨ , ਰੋਹੀਣੀ ਚੌਧਰੀ , ਅਮਿਤ ਅਰੋੜਾ , ਜੋਤੀਕਾ , ਮੋਨਿਕਾ , ਸਾਵਣ ਸ਼ੌਰੀ , ਮਹੰਤ ਰਮੇਸ਼ਾਨੰਦ ਸਰਸਵਤੀ , ਵਿਨਏ ਪਾਠਕ , ਹਰਿੰਦਰ ਸੂਦ , ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੇਵਲਾਨੀ , ਜਵਾਹਰ ਪਾਠਕ , ਬਾਵਾ ਸੇਠ , ਵਿਨੋਦ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ , ਕਰਣਵੀਰ ਵਰਮਾ , ਸੁਨੀਲ ਕਪੂਰ , ਜਨਕਰਾਜ ਲਾਲੀ , ਨਵਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ , ਜਨਕਰਾਜ ਆਦਿ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ।
